Сэтӧр кай

Босьтӧма Wikipediaысь
Сэтӧр кай
Cuculus canorus canorus + Sylvia borin borin

Сэтӧр кай (латин Sylvia borin; рочӧн Садовая славка; смородинка) — пышкай сяма лэбачьяслӧн котырӧ пырысь тылаборда.

Ыджда да рӧм[вежны | Вежны кодировкаын]

Тушанас сэтӧр кай ыджыдджык сьӧдъюрысь, кузьтанас овлывлӧ 16 сантиметрӧдз, а сьӧктанас — 20 граммӧдз. Вывтыр гӧныс абу уна пӧлӧс рӧма. Гозйӧдчан кадас вылысладорыс рудовсера, а улысладорыс сэтшӧм жӧ, но бледджык; кынӧм улыс да бӧж увдорыс еджыд, вижовгӧрд веркӧса. Сьыліыслӧн ӧтар-мӧдар бокыс пӧим рӧма чутпаса. Эньыслӧн татшӧм чутпасьясыс омӧльджыка тӧдчӧны. Арнас гознан лэбачыслӧн вылысладорыс содтӧд турунвиж рӧмсера. Нырныс пемыд рудовгӧрд, кокныс сера, синныс югыдперкаль.

Паськалӧм[вежны | Вежны кодировкаын]

Ай сэтӧр кайыслӧн сьылӧмыс сьӧлӧм вылӧ воана, дзользьӧмыс кыссьӧ вель кузя, оръявлытӧг. Олӧны-вылӧны сэтӧр кайяс Европа пасьтала, Сибырса муясын паныдасьлывлӧны Енисей ю дорӧдз. Коми муын уналаын жӧ гожйӧны: частӧ казявлывлӧмны найӧс Сыктывкар гӧгӧртасын, Эжва йылын, Печора ю пӧлӧнъясын, Летка ю ковтысын. Войвылӧ локтан кадсӧ стӧча оз индыны, а ылӧсалӧны ода-кора тӧлысьлӧн мӧд джынъяс.

Поздйысьӧм[вежны | Вежны кодировкаын]

Поздысьны да рӧдмӧдчыны пондӧны лӧддза-номъя тӧлысь шӧрсянь. Познысӧ тэчӧны оз чорыд пу вож-увъясысь, а кос турун заясысь. Пыдӧсас вольсавны чукӧртӧны вуж сіяс да вӧрса пемӧсъяслысь гӧнсӧ. Татшӧм позъясыс торъялӧны мукӧд тылабордаяслӧн дорысь сійӧн, мый кышыд тэчассӧ абу топыда йитӧма подувса чальясыскӧд, а быттьӧ тӧрӧдӧма-сюйыштӧма на костӧ. Но абу быд пӧрйӧ дзик тадзи, кодсюрӧыслӧн овлывлӧ куст бердас, но куш му вылас. Позтырас овлывлӧ вит-ӧ-квайт колькйӧдз, рӧмыс налӧн кольквиж вевъя да сера либӧ рудовгӧрд чутъяса.

Пӧжсигас позъяс пукалӧны кыкнан лэбачыс 12 лун чӧж, ӧта-мӧдсӧ вежлалӧмӧн. Сильӧпияныслӧн чужӧм бӧрын сёянсӧ налы ваялӧны мамыс и батьыс. Верстям-мыштӧм бӧрас на мыйтакӧ кад найӧ дӧзьӧритӧны ассьыныс быдтасъяснысӧ.

Сёян[вежны | Вежны кодировкаын]

Пӧткӧдчӧны сэтӧр кайяс кызвыннас гагъясӧн, кодъясӧс найӧ сюся корсялӧны-кокалӧны пу-кустъяслӧн вожъяс вылысь.

Оласног[вежны | Вежны кодировкаын]

Сэтӧр кай — гусьӧнмоз олысь лэбач. Сьылӧм сертиыс и позьӧ гӧгӧрвоны, кодарын найӧ. Мед кӧть и вӧрса ловъяс, но джуджыд пуяса сьӧд парматӧ найӧ оз радейтны. Лунвылысь локтӧм бӧраныс овмӧдчӧны тшӧкыд бурыся кустъяса да понӧляинъясӧ, а сідзжӧ юбердса адзьясӧ.

Сэтӧр кайяс эновталӧны чужанінъяссӧ моз тӧлысьсянь да кӧч тӧлысь помын найӧ войвылад абуӧсь нин. Тӧвся кадсӧ пӧ тайӧ тылабордаясыс коллялӧны Лунвыв Африкаса муясын.

Рӧдвуж кывйын[вежны | Вежны кодировкаын]

Сэтӧр кай нимыс (тшӧтш и роч смородинкаыс) йитчӧма, тыдалӧ, лэбачьясыслӧн гожъянінъясас быдмысь сэтӧр кустъяскӧд. Удмуртъяслӧн кыввораныс лэбачыслӧн нимыс татшӧм: сутэр утӥсь, гӧгӧрвосьӧ, кыдзи «сэтӧр видзысь».

Ӧшмӧсъяс[вежны | Вежны кодировкаын]