Дёмин Владимир Николаевич
| Дёмин Владимир Николаевич | |
| Чужан лун: |
1938-ӧд вося сора тӧлысь 28-ӧд лун |
|---|---|
| Чужанін: | |
| Кулан кад: |
1999-ӧд вося сора тӧлысь 23-ӧд лун[1] (60 арӧс) |
| Куланін: | |
| Канму: | |
| Мыйся уджыс: | |
Дёмин Владимир Николаевич (комиӧн – Микол Володь; 1938–1999) – коми литература туялысь, критик, филология наукаясса доктор (1995), Россияса гижысь котырӧ пырысь (1997).
Олан туй
[вежны | Вежны кодировкаын]- Владимир Дёмин чужис 1938 вося сора тӧлысь 28 лунӧ Сыктывкарын.
- 1955 воын помаліс 12-ӧд №-а сыктывкарса шӧр школа, 1960 воын — Коми канмуса педагогика институтысь история-филология факультет, кӧні босьтіс роч кыв, литература да история велӧдысьлысь специальносьт. Сэки жӧ (1960) кутіс велӧдны роч кыв да литература Усвавомса шӧр школаын.
- 1969 восянь уджаліс ассистентӧн Коми пединститутса литература кафедраын, 1971 восянь — СССР-са наукаяс академиялӧн Коми филиалысь Кыв, литература да история институтын младший научный сотрудник. 1986-сянь Велӧдысьяслысь тӧдӧмлун да сям кыпӧдан-сӧвмӧдан институтын веськӧдліс роч кыв да литература кафедраӧн. Вежсяндыр-перестройка кадӧ сійӧ бӧр воис велӧдысьясӧс сӧвмӧдан институтысь уджавны Кыв, литература да история институтö, 1990 вося косму тӧлысь 16 лунсянь босьтчис веськӧдлыны литература юкӧдӧн.
- Кувсис 1999 вося сора тӧлысь 23 лунӧ Сыктывкарын операция дырйи, гуалӧма Шӧр шойна вылӧ.
Туялан удж
[вежны | Вежны кодировкаын]1978 воын йӧзӧдіс «Коми поэма» монография. 1979 воын дорйис филологияса кандидат ним вылӧ диссертация. 1995 вося вӧльгым тӧлысьӧ В.Н. Дёмин дорйис филологияса доктор ним вылӧ диссертациа, нимыс — «История и типология жанров коми поэзии XX века». 1997 восянь Россияса гижысь котырын. 1998 воын сылы сетӧма наука юкӧнын Коми Республикаса канму премиа.
Владимир Дёмин мукӧдыскӧд ӧтув гижис куим тома «Истории коми литературы» монография, 10-ӧд класслы коми литератураысь учебник. Гижис Палалей Кальӧ, Альберт Ванеев, Юрий Васютов, Серафим Попов, Геннадий Юшков да мукӧдлӧн гижан сям да творчество йылысь.
Владимир Дёминлӧн вӧліны ыджыд кӧсйӧмъяс, медтӧдчанаыс на пиысь — гижны коми литературалысь выль история. Жаль, тайӧ уджтасыс коли сӧмын кабалаын, дасьтӧм текстсӧ сетісны Коми туялан шӧринса архивӧ, эз йӧзӧдны. Та вылӧ видзӧдтӧг водза-водз кувтӧдзыс В.Н. Дёмин унатор удитіс вӧчны: гижис да дорйис докторлысь диссертация, йӧзӧдіс некымын ыджыд монография, котыртліс гырысь конференцияяс, бергӧдіс Каллистрат Жаковлысь да Георгий Лыткинлысь нимъяссӧ, дасьтіс коми литература историялысь выль бала, пуктіс панас «Сыктывкар» общественнӧй котырлы. Ставсӧ сійӧ йӧзӧдіс 213 туялан удж.
Небӧгъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Дёмин В.Н. Коми поэма. — Сыктывкар, 1978.
- Дёмин В.Н. Знакомство с поэзией И.А. Куратова на уроках русской литературы. — Сыктывкар, 1988.
- Дёмин В.Н. На небе звезда: Введение в теорию и историю коми поэзии. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1995.
- Дёмин В.Н. История и типология жанров коми поэзии. — Сыктывкар, 1997.
- Дёмин В.Н. Рифмою крылатой свяжем мы строки... — Сыктывкар, 1999.
Наградаяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Наука юкӧнын Коми Республикаса канму премиа (1998)
Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Ученые Института языка, литературы и истории Коми научного центра УрО РАН: Биографический справочник / Сост. И.Л. Жеребцов. – Сыктывкар, 2000. – 212 с.
- [1] Цыпанов Йӧлгинь. Мукӧдсьыс ёна торъяліс // «Коми му», 2013. Моз тӧлысь 15-ӧд лун.