Коми фольклор сикасалӧм
Коми фольклор сикасалӧм — коми фольклорлы лӧсялана жанр система.
Фольклор сикасалӧны жанр подув вылын, коді лоӧ велӧдан медiчӧт единицаӧн. Тайӧ произведение чукӧр, кодъясӧс ӧтувтӧ ӧткодь поэтическӧй система, олӧмын вӧдитчӧм, петкӧдланног да музыкальнӧй тэчас (В.Я. Пропп серти). Сiйӧ либӧ мӧд йӧзлӧн фольклор жанр система лоӧ ставмирса жанр системалӧн вариантӧн: эмӧсь сӧмын сiйӧ либӧ мӧд йӧз фольклорлы лӧсялана жанръяс, но унджык жанрыс лӧсялӧ уна сикас культуралы.
Коми оласног туялысь да велӧдысь Валентина Филиппова вӧзйӧ коми фольклор жанръяслысь татшӧм система:
I. Обрядкӧд йитчӧм поэзия
- 1. Календар обрядъяскӧд йитчӧм поэзия:
- удждырся бӧрдӧдчанкывъяс
- удждырся сьыланкывъяс
- рӧштво сьыланкывъяс
- йӧввыв сьыланкывъяс
- заклинательнӧй сьыланкывъяс
- приговоръяс да формулаяс
- 2. Семья обрядъяскӧд йитчӧм поэзия:
- гуасян, рекрут, кӧлысь, потандорса бӧрдӧдчанкывъяс
- кӧлысь сьыланкывъяс
- сьылӧдчанкывъяс
- садьмӧдан сьыланкывъяс
- хулитан сьыланкывъяс
- 3. Нимкывъяс:
- нимкывъяс, вордкывъяс, ёрччӧмъяс
II. Обрядкӧд йитчытӧм поэзия
- 1. Эпическӧй проза жанръяс:
- 1.1. Мойдчана проза:
- пемӧсъяс йылысь мойдкывъяс
- волшебнӧй мойдкывъяс
- бытӧвӧй мойдкывъяс
- 1.2. Мойдчытӧм проза:
- легендаяс
- преданиеяс
- быличкаяс
- вӧтъяс йылысь висьтъяс
- 2. Эпическӧй сьылан жанръяс:
- эпическӧй сьыланкывъяс
- балладаяс
- духовнӧй стихъяс
- 3. Лирическӧй сьылан жанръяс:
- сьыланкывъяс
- частушкаяс
- частушка сяма сьыланкывъяс
Торъя ыджыд юкӧн артмӧдӧ челядь фольклор, кӧнi Ю.Г. Рочев (1936-1995) ворсӧмкӧд йитӧд серти торйӧдӧ кык ыджыд юкӧд:
I. Ворсӧмкӧд йитчытӧм фольклор.
- 1. Потандорса поэзия:
- 2. Лелькуйтчан поэзия:
- тешъяс
- лелькуйтчанкывъяс
- чуксасянкывъяс.
- 3. Челядь сьыланкывъяс:
- вӧр-ва дорӧ шыӧдчанкывъяс
- пемӧсъяс дорӧ шыӧдчанкывъяс
- вӧр-ва да пемӧс шыяс петкӧдлан сьыланкывъяс
- прибауткаяс.
- 4. Челядь мойдъяс:
- проза мойдъяс
- мойд сюжета прибауткаяс
- сьыланкыв-мойдкывъяс
II. Ворсана фольклор.
- Ворсӧмъяс
- Ворсан приговоркаяс да припевкаяс
- Лыддьысянкывъяс
- Нимтысянкывъяс
- Поддёвкаяс
- Кывбертласъяс.
Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Коми фольклор: Хрестоматия / Лӧсьӧдісны да водзкывъяссӧ дасьтісны В.В. Филиппова, Н.С. Коровина. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 2002.
- Филиппова В.В. Фольклор народа коми. — Сыктывкар, 2007. — 220 с.