Перейти к содержанию

Каратайка (Заполярнӧй район)

Босьтӧма Wikipediaысь
Каратайка
Каратайка
Му:  Рочму
Статус:  посёлок
асвеськӧдлан кытш:  Яран асвеськӧдлан кытш
район:  Заполярнӧй район
Медводдза казьтыштӧм:  1930-ӧд
Инлыдпасъяс:  0°00′ в. п. 0°00′ а. к. / 0° в. п. 0° а. к. (G)
Официал кыв  яран, роч
Олысьяс  544 морт (2010)
Час кытш:  UTC+3
Телефон код:  +7 81857
Пошта индӧс:  166742
Автомобиль код:  83


Каратайка (рочӧн Каратайка, яран Харая) — Яран асвеськӧдлан кытшын посёлок, Заполярнӧй районса Юшар сикт сӧветлӧн шӧрсикт.

Посёлок ним артмӧма Коротаиха ю нимысь. Яран кывйысь вуджӧдсьӧ кыдзи «чукля ю».

Посёлок пукалӧ Янгарей юлӧн веськыдладорас, Коротаиха юӧ усянінсяньыс 1,5 км ылнаын, Баренц саридзса Хайпудыр губасянь 20 км сайын. Посёлоксянь Наръяна-Марӧдз 370 км.

Посёлокын куим улича: Вадор, Тыбокса, Шӧр.

Посёлок чужис 1930-ӧд вояс пансигӧн. Чужан лунӧн лыддьӧны 1932 вося сора тӧлысь 27-ӧд лун, кор Яран кытшса исполкомлӧн Президиум шуис Каратайка-Гладь тундраса сӧвет пыдди лӧсьӧдны Юшар сӧвет.

1932 воын Юшарса тундра Сӧветын вӧлі лӧсьӧдӧма кӧр видзысьяслӧн «Япта-Яга» товарищество, 1936 воын — Выучейский нима колхоз.

Та кадӧ Юшар Сӧветын вӧлі 3 школа: Юшарса яран ичӧт (Хабаров), Мадорса ичӧт школа (Хорейвӧр), Амдермаса ичӧт школа.

1938 воын «Япта-Яга» товарищество да «Кочевник» артельысь колхозникъяс (Коми (Зыряна) асвеськӧдлан обласьт) ӧтувтчисны Ворошилов нима артельӧ.

1939 воын посёлокын вӧлі Ворошилова ним колхоз (ӧтилаын пукалӧ и вӧрзялӧ), школа, медпункт, кооперативлӧн база, радиостанция.

1998 воын посёлокын оліс 685 морт, Йӧзӧс ставроссияса гижалігӧн 2010 воын — 544 морт.

2015 во вылӧ Каратайкаын эм челядь видзанін, шӧр школа, интернат, амбулатория, культура керка, кафе, вузасянінъяс, шӧр котельнӧй, электростанция.

Челядь видзанін

[вежны | Вежны кодировкаын]

Посёлокын челядь видзанін вӧлі восьтӧма 1959 воын. Ӧти судтаа выль керка кыпӧдӧма 1980 воын (площадь 563,2 кв.м.). 2012 воын садйӧ вӧлі ветлӧдлӧ 47 кага куим котырӧ: ясельнӧй (1,5 арӧссянь 3-ӧдз) — 10 морт, шӧр (3-5 арӧсаяс) — 16 морт; дасьтысян (5-7 арӧсаяс) — 21 морт. Челядь видзанінын 22 уджалысь: 6 велӧдысь да 17 отсасьысь.

Выль школалысь кык судтаа типӧвӧй керка кыпӧдӧма 2008 воын. Школабердса интернатлӧн кык керка вӧчӧма 1957 да 1982 воясӧ. Тані велӧдчӧны Варнек посёлокысь, «Дружба народов» СПК-са кӧр видзысьяслӧн, Ямб-то котырса кӧр видзысь-фермеръяслӧн челядь. Ставнас интернатын олӧ 72 морт.

20132014 велӧдчан воын школаын велӧдчис 139 кага: ичӧт классъясын 71 велӧдчысь, 5-9 классъясын 68 велӧдчысь. Найӧс велӧдӧ 14 морт.

Йӧзыс олӧны кӧр видзӧмӧн. Каратайкаын «Дружба народов» СПК-лӧн базаыс. Тані уджалӧ 150 морт: на пиысь 90-ыс колхозник, мукӧдыс — медалӧм йӧз. Кӧр видзанінын уджалӧ 60 сайӧ морт (чумработникъяскӧд ӧтув). Вит бригада видзӧ кӧръяссӧ материк вылын, квайтӧдыс — Вайгач ді вылын. Водзынсӧ колхоз сідзжӧ вӧлі чери кыйӧ (навага, омуль).

Посёлокын уджалӧ МТС сотӧвӧй оператор, Север-FM (102,0) радио, медводдза да мӧд россияса лыдпаса телевидение.

Каратайкаӧ ӧтчыдысь вежоннас лэбалӧ Наръян-Марсянь АН-2 самолёт либӧ МИ-8 вертолёт. Сёян-юан вайӧны саридз вомӧн йи воссьӧм бӧрын, а сідзжӧ гусеничнӧй транспортӧн тӧвнас да гожӧмнас Вӧркутасянь.

Заполярнӧй районлӧн оланінъяс

Юрсикт: Искательяслӧн посёлок •

Оланінъяс: Амдерма • Андег • Белушье • Бугрин • Варнек • Великовисочнӧй • Вижас • Волонга • Вӧлӧкӧвӧй • Вылыс Пёша • Выучейский • Индига • Каменка • Усть-Кара • Каратайка • Кия • Коткин • Краснӧй • Куя • Лабожскӧй • Макарово • Мгла • Нельмин нос • Несь • Оксино • Ома • Осколков • Пылемеч • Снопа • Тельвиска • Тошвиска • Улыс Пёша • Устьӧ • Харута • Харъяга • Хонгурей • Хорейвӧр • Чорнӧй • Чижа • Шойна • Щелин •

Бырӧм оланінъяс: Шапкин •