Вылыс Максаковка
| Вылыс Максаковка Верхняя Максаковка | |
| Му: | Рочму |
| Статус: | посёлок |
| : | Сыктывкар каркытш |
| Панӧма: | 1951 воын |
| Официал кыв | коми, роч |
| Олысьяс | 4198 морт (2010) |
| Час кытш: | UTC+3 |
| Телефон код: | +7 8212 |
| Пошта индӧс: | 167905 |
| Автомобиль код: | 11, 111 |
| Официал сайт | |
Вылыс Максаковка (рочӧн Верхняя Максаковка) — Сыктывкар каркытшӧ пырысь кар кодь посёлок.
Ним артмӧм
[вежны | Вежны кодировкаын]Посёлок ним артмӧма Максаковка ас нимысь. Тадзи вӧлі шуӧны мортӧс, коді 1931 воын тані, Сыктыв юсянь 11 км сайын, лӧсьӧдіс Максаковка рейдса медводдза бригада.
География
[вежны | Вежны кодировкаын]Посёлок пукалӧ Сыктыв юлӧн веськыд берегын. Вылыс Максаковкасянь Сыктывкарӧдз 14 км.
Уличаяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Вӧр ул. (ул. Лесная)
- Вӧр кылӧдысьяслӧн ул. (ул. Лесосплавная)
- Ключ ул. (ул. Ключевая)
- Комбинат ул. (ул. Комбинатовская)
- Лымъя ул. (ул. Снежная)
- Максаков нима ул. (ул. Максаковская)
- Гӧд ягвыв ул. (ул. Красноборская)
- Ыджыд ул. (ул. Большая)
История
[вежны | Вежны кодировкаын]- 1930-ӧд воясӧ вӧлі лӧсьӧдӧма Максаковкаса кылӧдчан запань. Сылӧн могыс — могмӧдны Сыктывкарса вӧр заводъяс да овмӧсъяс бур вӧрӧн. Айму вӧсна Ыджыд тыш кадӧ сылӧн тӧдчанлуныс содіс, кор лоины военнӧй заказъяс. Запанькӧд орччӧн чужисны посёлокъяс: Максаковка (1931 воын) да сёрӧнджык, 1950 воын, Вылыс Максаковка. Кыкнан посёлокыс 1956 воын вӧлі пырӧны Сыктывкарса карсӧветӧ.
- 1939 воын кутісны кыпӧдны Максаковка посёлок. 1960 кежлӧ Максаковка кутіс шусьыны Улыс Максаковка. Вӧр кылӧдан удж содӧмкӧд йитӧдын колісны выль уджалысьяс. Та вӧсна 1950 воын босьтчисны ягын кыпӧдны выль посёлок. 1951 вося вӧльгым тӧлысь кежлӧ вӧлі лэптӧма нёль жыръя квайт керка.
- 1954 воын медводдза дас кага мунісны велӧдчыны 1-дза классӧ. Школа вӧлі восьтӧма олан керкаын. Босьтчисны кыпӧдны школа, клуб, профилакторий, библиотека.
- 1960 воын восьтӧма профилакторий, ӧні шусьӧ «Реабилитациа шӧрин».
- 1961 вося моз тӧлысь 29-ӧд лунӧ Улыс Максаковка йитӧма Сыктывкаркӧд. 1968 воын сійӧс пасйӧма кыдзи овмӧдчанін, коді пырӧ Сыктывкарӧ, но сёрӧнджык дугдісны пасйыны.
- 1970 воын посёлокын воссис куим судтаа кирпич школа. Посёлок пелькӧдӧмысь 1970 воын Максаковкалы вичмис Вӧр да вӧр обработайтан промышленносьт кузя министерстволӧн Диплом. 1973 вося кӧч тӧлысьӧ Москваса Сокольникынх, «Лесдревмаш» войтыркостса выставка вылын Максаковка петкӧдчис кыдзи СССР-са вӧр промышленносьтын водзмӧстысь овмӧс.
- 1961 вося тӧвшӧр тӧлысь 17-ӧд лунӧ Вылыс Максаковка сетӧма Гӧрд Затон посёлокса сӧветӧ. 1981 вося лӧддза-номъя тӧлысь 19-ӧд лунӧ Вылыс Максаковка лои уджалан посёлокӧн, 1983 вося ода-кора тӧлысь 3-ӧд лунӧ йитӧма Сыктывкаркӧд, 1990 вося вӧльгы тӧлысь 15-ӧд лунӧ выльысь регистрируйтӧма кыдзи посёлок, а 1990 вося ӧшым тӧлысь 3-ӧд лунӧ — кыдзи уджалан посёлок.
- 1980-ӧд вояс шӧрын восьтӧма челядьлы шылад школа.
- 1991 вося косму тӧлысь 1-ӧд лунӧ артмӧдӧма Вылыс Максаковкаса посёлок сӧвет. 1991 вося вӧльгым тӧлысь 28-ӧд лунӧ Коми ССС-са Вылыс Сӧветлӧн шуӧм серти, экономикаса реформаяс дырйи посёлокса Сӧвет кутісны шуны веськӧдланінӧн (администрациа).
- 2004 вося косму тӧлысь 29-ӧд лунӧ Вылыс Максаковка посёлоклӧн веськӧдланін кутіс шусьыны Вылыс Максаковка кар кодь посёлоклӧн администрациаӧн.
- 2006 восянь Вылыс Максаковка каркодь посёлоклӧн администрациа лоӧ Сыктывкар каркытш муниципальнӧй юкӧнысь администрациа пытшкын. Вылыс Максаковка веськӧдланін улӧ пырӧны: Вылыс Максаковка кар кодь посёлок, Выльтыдор сикт кодь посёлок, Вылыс Мыртыю сикт кодь посёлок.
Олысь лыд
[вежны | Вежны кодировкаын]| Вояс да олысь лыд | ||
|---|---|---|
| 1989 | 2002 | 2010 |
| 4300 | 4026 | 4198 |
Культура
[вежны | Вежны кодировкаын]Вылыс Максаковкаын 2014 во вылӧ уджалӧны: библиотека (Шӧр бибилиотека системалӧн 2 №-а юкӧн), пошта юкӧн, «Лира» досуг шӧрин, «Максаковка» реабилитациа шӧрин, спорт да дзоньвидзалун ёнмӧдан шӧрин, амбулатория, аптека, 8 №-а пывсян.
Велӧдӧм
[вежны | Вежны кодировкаын]Посёлокын 2014 воын уджалӧны: 95-ӧд да 120-ӧд №-а челядь видзанінъяс, 15-ӧд №-а шӧр школа, «Челядьлы шылад школа» содтӧд тӧдӧмлун сетан учреждение, 15-ӧд №-а челядьлы содтӧд тӧдӧмлун сетан шӧрин, 4-ӧд №-а коррекционнӧй школа-интернат, 20-ӧд №-а профессиональнӧй училишӧ.[1]
Ӧтуввез
[вежны | Вежны кодировкаын]Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Атлас Республики Коми. — Москва, 2000.
- Жеребцов И.Л. Где ты живешь: Населенные пункты Республики Коми. Историко-демографический справочник. — Сыктывкар, 2000.
- История Коми с древнейших времен до конца XX века: В 2-х т. / Под общей редакцией А.Ф. Сметанина. — Сыктывкар, 2004.
- Республика Коми: Административно-территориальное деление на 1 августа 1992 г. Издание пятое. — Сыктывкар, 1992.
- Республика Коми: Энциклопедия. — Сыктывкар, 1997—2000. — Т. 1—3.
Ыстӧдъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]| Сыктывкар каркытшса оланінъяс | 
|
| ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
