Витязева Валентина Александровна
Витязева Валентина Александровна | |
Чужан лун: |
1919-ӧд вося косму тӧлысь 7-ӧд лун |
---|---|
Чужанін: | |
Кулан кад: |
2010-ӧд вося ода-кора тӧлысь 22-ӧд лун (91 ар) |
Куланін: | |
Канму: | |
Мыйся уджыс: | |
Ошканпасъяс да премияяс: |
Витязева Валентина Александровна (1919—2010) — Сӧвет кадся экономист-географ, география наукаясса доктор (1967), профессор (1972). Сыктывкарса канму университетысь медводдза ректор (1972—1987), СССР кадся медводдза нывбаба-ректоръяс пиысь ӧти.
Олан туй
[вежны | Вежны кодировкаын]Валентина Витязева чужӧма 1919-ӧд вося косму тӧлысь 7-ӧд лунӧ Войвыв Двина губерняса Яренск уездса Сибирь грездын (ӧні Лена район). Нывдырся овыс — Протопопова. 1928—1932-ӧд воясын велӧдчӧма Тукма орчча грездса начальнӧй школаын, 1932—1936-ӧд воясын — Яренск сиктса нетыр школаын.
1939-ӧд воын помалӧма Ленинградса топографическӧй техникум. 1940—1943-ӧд во]ясӧ велӧдчӧма Москваын инженернӧй геодезия, аэрофотосъёмка да картография институтын. 1943-ӧд воын вуджӧма велӧдчыны Карело-финскӧй университетӧ (ӧні — Петрозаводскса канму университет), коді вӧлі Айму вӧсна Ыджыд тыш кадӧ эвакуируйтӧма Сыктывкарӧ), да помалӧма 1944-ӧд воын. 1944—1949-ӧд воясӧ уджалӧма инструкторӧн Коми АССР-са КПСС обкомлӧн промышленносьт юкӧнын.
1949—1952-ӧд воясӧ велӧдчӧма СССР-са наукаяс академиялӧн География институтса очнӧй аспирантураын (Москва). Уджалӧма СССР-са наукаяс академиялӧн Коми филиалын экономика отделын: младшӧй научнӧй сотрудникӧн (1952-ӧд восяь), старшӧй научнӧй сотрудникӧн (1953-ӧд восянь), веськӧдлысьӧн (1960—1972-ӧд воясӧ).
1972 воын Витязева лоӧма медводдза ректорӧн СССР-лы 50 во нима Сыктывкарса канму университетын, веськӧдлӧма 1987-ӧд воӧдз. Сэні жӧ 1983—1990-ӧд воясӧ веськӧдлӧ Сӧветскӧй Войвывлӧн экономика кафедраӧн. 1990-ӧд восянь — профессор-консультант.
Кулӧма 2010-ӧд вося ода-кора тӧлысь 22-ӧд лунӧ.
Туялан удж
[вежны | Вежны кодировкаын]Аспирантура помалӧм бӧрын 1952-ӧд воын дорйӧма география наукаясса кандидат ним вылӧ диссертация «Печорский угольный район» тема серти.
1965-ӧд воын дорйӧма географическӧй наукаясса доктор ним вылӧ диссертация «Узловая проблема промышленного освоения Европейского Севера СССР» тема серти.
Йӧзӧдӧма 150 сайӧ удж.
Небӧгъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Витязева В. А., Бурлыкина М. И. Сыктывкарский университет: становление и развитие. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1988. — 63 с.
- Витязева В. А., Лаженцев В. Н. Зона Российского Севера: Учеб. пос. — Сыктывкар: СыктГУ, 1995. — 81 с.
Общественнӧй удж
[вежны | Вежны кодировкаын]1955—2009-ӧд воясӧ — Коми АССР-са Ставсоюзса географическӧй котырлӧн филиалса веськӧдлысь (сэсся — Коми Республикаын Рочмуса географическӧй котыр).
1968—1987-ӧд воясын Коми АССР-ын «Знание» республикаса котырлӧн веськӧдлысь да «Знание» ставсоюзса котыр правленньӧӧ пырысь.
Ошканпасъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]Коми Республика
[вежны | Вежны кодировкаын]- Коми АССР-са наука да техникаын нимӧдана уджалысь
- Сыктывкарса Почёта гражданин (1996)
- Коми Республикаса канму премия босьтысь (2001)
- Коми Республикаса Почёта гражданин (2012)
СССР тшупӧда
[вежны | Вежны кодировкаын]- РСФСР-са наукаын нимӧдана уджалысь (1979)
- Вежа Петыркарса канму университетын Почёта доктор (1997)
- Вылыс школалӧн Войтыркостса наукаяс академияӧ Почёта пырысь (1996, Москва)
Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Юрпалова А. А. Летопись СГУ. – Сыктывкар, 1997.
- Бурлыкина М. И. Ученые СГУ: биографические очерки. — Сыктывкар, 1997.