Ашальчи Оки
Ашальчи Оки | |
Чужигдыр нимыс: |
рочӧн Акилина Григорьевна Векшина |
---|---|
Чужан лун: | |
Чужанін: | |
Кулан кад: |
1973-ӧд вося йирым тӧлысь 31-ӧд лун[1] (75 арӧс) |
Куланін: | |
Канму: |
|
Мыйся уджыс: | |
Ошканпасъяс да премияяс: |
Ашальчи Оки (1898—1973) — удмурт поэтесса да гижысь, бурдӧдысь. Збыль нимыс — Акулина Григорьевна Векшина.
Олан туй
[вежны | Вежны кодировкаын]- 1898, косму тӧлысь 4 (16) лун — Чужис Удмурт АССР-ысь Грах районса Кузебаево грездын кресьтянин семьяын.
- 1914 — Помаліс велӧдысьяслысь Карлыганса Вотскӧй школа, 1921 — Казаньын рабочӧй факультет.
- 1928 — Помаліс Казаньса университетын медицина факультет, босьтчис уджавны врач-окулистӧн.
- Ветліс Айму вӧсна Ыджыд тыш вылӧ, фронт вылын вӧлі хирургӧн 571 №-а полевӧй госпитальын. Эм войнакадся наградаяс.
- 1946, йирым тӧлысь — Армияысь локтӧм бӧрын уджаліс врачӧн Алнаш районса бурдӧдчанінын.
- 1973, йирым тӧлысь 31 лун — Кувсис Удмурт АССР-са Алнаш сиктын.
Гижан удж
[вежны | Вежны кодировкаын]Ашальчи Оки — удмурт литератураын медводдза нывбаба-поэт. Кывбуръяссӧ заводитіс йӧӟӧдны 1918 восянь «Виль синь» и «Гудыри» удмурт газетъясын. Удмурт кывйӧн медводдза кывбур небӧг «Сюрес дурын» (Туй дорын) петіс 1925 воын [2], рочӧн — «О чем поет вотячка» небӧг — петіс 1928 воын.
1933 воын гижысьӧс мыждӧны националистъяскӧд йитӧд кутӧмын сідз шусяна «СОФИН» («Союз освобождения финских народностей») делӧ серти. Та бӧрын Ашальчи Оки кежӧ гижан уджысь. Реабилитируйтӧма сӧмын 1956 воын [3].
Ашальчи Оки гижис лирикаа кывбуръяс, кодъяс сиӧмаӧсь чужан мулы, нывбаба-удмурт олӧмлы. Сылӧн гижӧдъясыс матынӧсь фольклор дорӧ. Мукӧд кывбурыс лоины йӧзкостса сьыланкывъясӧн.
Ашальчи Оки гижис сідзжӧ челядьлы.
Кывбуръяссӧ вуджӧдӧма Рочмуса уна кыв вылӧ, а сідзжӧ француз, венгер да фин кывъяс вылӧ. Кывбуръяс вылас гижӧма уна сьыланкыв.
Небӧгъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]Удмурт кывйӧн
[вежны | Вежны кодировкаын]Роч кыв вылӧ вуджӧдӧмӧн
[вежны | Вежны кодировкаын]Паметь
[вежны | Вежны кодировкаын]- Поэтесса кулӧм бӧрын Алнаш сиктын восьтӧма керка-музей [3].
- 1994 воын лӧсьӧдӧма Ашальчи Оки нима Удмуртияса национальнӧй литературнӧй премиа [4].
Наградаяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Удмурт АССР-ын нимӧдана бурдӧдысь (1957)
- Уджвывса ветеран.
Видзӧдӧй тшӧтш
[вежны | Вежны кодировкаын]- Айво Иви — Удмурт гижысь, Ашальчи Окилӧн вок.
Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Писатели Удмуртии. Биобиблиографический справочник. Ижевск, 1963.
- Удмуртская литература. Ижевск, 1966.
- Краткая литературная энциклопедия (рочӧн)
- Виртуальный музей Ашальчи Оки
Ыстӧдъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- ↑ Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: платформа открытых данных — 2011.
- ↑ Краткая литературная энциклопедия (рочӧн)
- ↑ 3,0 3,1 Литературный дом-музей Ашальчи Оки
- ↑ Удмуртская национальная литературная премия им. Ашальчи Оки (рочӧн)