Эшпай Öндрей Як
| Эшпай Öндрей Як | |
| Чужигдыр нимыс: |
рочӧн Яков Андреевич Ишпайкин |
|---|---|
| Чужан лун: | |
| Чужанін: |
|
| Кулан кад: |
1963-ӧд вося урасьӧм тӧлысь 20-ӧд лун[2][1] (72 арӧс) |
| Куланін: | |
| Канму: |
|
| Мыйся уджыс: |
шылад тэчысь, музыковед, фольклор чукӧртысь, хормейстер, педагог |
| Ошканпасъяс да премияяс: |
  |
.svg){kind=small}
Эшпай Яков Андреевич (рочӧн Яков Андреевич Эшпай (Ишпайкин)) (1890—1963) — мари этнограф, фольклор туялысь да шылад тэчысь, велӧдысь. Чужигас — Ишпайкин ов.
Олан туй
[вежны | Вежны кодировкаын]Яков Эшпай чужӧма 1890-ӧд вося йирым тӧлысь 18(30)-ӧд лунӧ Чебоксар уезса Какшамарий грездын (ӧні Марий Элса Республикаса Звенигород район). Помалӧма Казаньса шылада училишӧ (Р.А. Гуммертлысь класс, 1913), Москваса консерватория (Г.Э. Конюслысь класс, 1930) да аспирантура (1933). 1913-ӧд восянь велӧдӧма Уфаса духовнӧй семинарияын, 1914–1917-ӧд воясын служитӧма армияын.
1917–1927-ӧд воясын велӧдӧма Мариинский Посад да Козьмодемьянск карса школаясын. 1931-ӧд восянь уджалӧма Мари кыв, литература да история туялан институтын: научнӧй сотрудникӧн (1931–1947), старшӧй научнӧй сотрудникӧн (1947–1953) (Йошкар-Ола); та кадӧ жӧ велӧдӧма Марий Элса шылада техникумын. 1932-ӧд восянь Канмуса шылад издательствоын национальнӧй секторса редактор.
Кулӧма Москваын 1963-ӧд вося урасьӧм тӧлысь 20-ӧд лунӧ. Гуалӧма Введенньӧ шойнаын (17 уч.).
Туялан удж
[вежны | Вежны кодировкаын]Дасьтӧма да йӧзӧдӧма «Национальные музыкальные инструменты марийцев» монография (Йошкар-Ола, 1940), йӧзкостса сьыланкывъяс чукӧр.
Медводдзаӧн дасьтӧма мари инструментальнӧй гижӧдъяс симфоническӧй, духӧвӧй оркестръяслы, йӧзкостса инструментъяслӧн оркестръяслы, скрипкалы да фортепианолы, ӧткӧн да хорӧн сьылӧмлы. Гижӧма да вежлалӧма 500 сайӧ йӧзкостса сьыланног.
1920-ӧд воын воча вок И. С. Палантайкӧд (Ключниковкӧд) да В. М. Васильевкӧд ветлӧма экспедицияӧ да гижалӧма керӧсвывса марилысь сьыланкывъяссӧ. Искусствоведениеса кандидат (1946).
Ошканпасъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- Марий АССР-са искусствоясын нимӧдана уджалысь (1941)
- Гӧрд Кодзувлӧн орден (1946)
- «Почёт пас» орден (1951)
Паметь
[вежны | Вежны кодировкаын]- Кокшамарий грездын сувтӧдӧма казьтылана пӧв, керка-музей (1998), бюст (2010), вӧлӧма Яков Эшпай нима колхоз (1992—2003)
- Йошкар-Олаын сылысь нимсӧ новлӧ улича (1964-ӧд восянь) да Марий Элса каналан филармония (1990-ӧд восянь)
- Козьмодемьянскын Яков Эшпай нима Культура керка
- Яков Эшпай нима уличаяс Куженер районса Игисола грездын да Медведев районса Азанов сиктын
Ӧшмӧсъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]Ыстӧдъяс
[вежны | Вежны кодировкаын]- ↑ 1,0 1,1 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2
- ↑ International Music Score Library Project — 2006.