Тшугӧр (Вуктыл каркытш)
| Тшугӧр Усть-Щугор | |
| Му: | Рочму |
| Статус: | грезд |
| республика: | Коми республика |
| Медводдза казьтыштӧм: | 1784 |
| Инлыдпасъяс: | |
| Официал кывъяс | коми, роч |
| Олысьяс | 27 морт (2010) |
| Час кытш: | UTC+3 |
| Телефон код: | +7 821 46 |
| Пошта индӧс: | 169582 |
| Автомобиль код: | 11, 111 |
Тшугӧр (рочӧн Усть-Щугор) — Коми республикаын Вуктыл каркытшӧ пырысь грезд. 2015 вося вӧльгым тӧлысь 19-ӧд лунӧдз вӧлі Вуктыл районса Сопльӧс сикт овмӧдчӧмин улӧ пырысь грездӧн.
Ним артмӧм[вежны | Вежны кодировкаын]
Грезд ним артмӧма ю нимсянь.
Фольклор[вежны | Вежны кодировкаын]
География[вежны | Вежны кодировкаын]
Грезд пукалӧ Печӧра юлӧн шуйгаладорас, Тшугӧр ю вомын. Тшугӧрсянь Сопльӧсӧдз 37 км.
История[вежны | Вежны кодировкаын]
Артмӧма 1747 во бӧрын. Медводдзаысь казьтыштӧма 1784 воын «Экономические примечания к Генеральному межеванию» уджын: «Щугор» грезд, 13 овмӧс, 72 морт.
В.Н. Латкин серти, 1843 воын «Усть-Щугор» грездын 22 овмӧсын олӧма 113 морт; найӧ чери кыйӧны, нянь оз кӧдзны.
1859 воын «Щугорская (Щугур-Дин)» грездын 26 овмӧс, 167 морт.
1875 воын земскӧй собранньӧ шуис лӧсьӧдны Тшугӧрын фельдшер пункт. 1904 воын сиктас восьтӧма библиотека.
1916 воын Тшугӧр (Щугор) сиктын 45 овмӧс, 193 морт; 1926 воын — 52 овмӧс, 197 морт. 1918 вося мусерпасын «Щугорское».
1930 воын сиктын вӧлӧма приёмнӧй покой, велӧдчанін, керка-лыддьысянін, паракод сувтанін, потребительяслӧн котыр, кредит сетан товарищество, кресьттяналы общественнӧй отсӧг сетан комитет, милиция юкӧд.
Неуна сёрӧнджык Тшугӧр сиктсӧвет вӧлі бырӧдӧма, сикт лои грездӧн. 1938 воын тані котыртӧма Печӧра бассейнын Туйясӧн веськӧдланінлысь Вылыс Печораса участок.
1977 воын вежӧма грездлысь роч гижанног: «Усть-Щугор» пыдди лои «Усть-Щугер».
1989 воын грездын олӧма 819 морт (606 айлов, 213 нывбаба), на пиысь джынйыс рочьяс. 2000 воын 30 овмӧс, 51 морт.
Олысь лыд[вежны | Вежны кодировкаын]
| Вояс да олысь лыд | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1784 | 1843 | 1859 | 1916 | 1926 | 1970 | 1979 | 1989 | 1992 | 2000 | 2007 | 2010 |
| 72 | 113 | 167 | 193 | 197 | 199 | 407 | 819 | 80 | 51 | 49 | 27 |
Медводдза овъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Культура[вежны | Вежны кодировкаын]
Велӧдӧм[вежны | Вежны кодировкаын]
М.С. Пысин серти, 1845 воын тані воссьӧма вичкобердса школа. Вежа ай П.В. Распутин аслас гӧтырыскӧд 1861 воын босьтчисны дон босьттӧг велӧдны челядьӧс. Буракӧ, вичкобердса школа тупкысьӧма тайӧ воӧдзыс. Выльысь училишӧ воссис 1864 воын (мукӧд удж серти, 1862 воын). Сёрӧнджык сійӧс вуджӧдісны Немдін сиктӧ.
1886 воын сиктас восьтӧма вичкобердса школа, 1903 воын — айловъяслы земскӧй училишӧ, 1904 воын — нывбабаяслы земскӧй училишӧ.
Тӧдчана йӧз[вежны | Вежны кодировкаын]
Тӧдчана эмторъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Мукӧдтор[вежны | Вежны кодировкаын]
Тшугӧр — Европаын да Асыввыв Европаса увтасінын медкӧдзыдін. 1978 вося ӧшым 31-ӧд лунӧ Кара саридзсянь кӧдзыд ӧвтыштӧм бӧрын метеостанцияын петкӧдлӧма −58,1°С.
Ӧшмӧсъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- История Коми с древнейших времен до конца XX века: В 2-х т. / Под общей редакцией А.Ф. Сметанина. — Сыктывкар, 2004.
- Жеребцов И.Л. Где ты живешь: Населенные пункты Республики Коми. Историко-демографический справочник. — Сыктывкар, 2000.
- Республика Коми: Административно-территориальное деление на 1 августа 1992 г. Издание пятое. — Сыктывкар, 1992.
- Республика Коми: Энциклопедия. — Сыктывкар, 1997—2000. — Т. 1—3.
- Административно-территориальное и муниципальное устройство Республики Коми (на 1 августа 2006 г.). Издание шестое, официальное / ГУ «ТФИ РК». — Сыктывкар, 2006. — 278 с.
Ыстӧдъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
|
Тайӧ гижӧдыс помавтӧм на. Тэ верман ачыд сійӧс веськӧдны да содтыны. Тайӧ пасйӧдсӧ колӧ гижны стӧчджыка. |
| Сопльӧс сиктувса оланінъяс | 
|
|
|---|---|---|
|
||