Вой бобув

Вой бобув

Вой бобув (латин Noctuidae; рочӧн совка, ночница) — бобув сикас.

Ним

Кӧнсюрӧ нимтӧны тшӧтш «войтӧв бобулӧн», перымса комияс шуӧны «ойся бабывӧн», роч кывйын «совка» либӧ «ночница». Кыдзи коми, сідзи и роч нимъясыс йитчӧмаӧсь тайӧ бобувъясыслӧн оласногыскӧд — лэбалӧны найӧ да перйӧны кынӧмпӧтсӧ сюзьяс моз сӧмын войнас. Луннас найӧс некор он казявлы, сы вӧсна мый югыд кадсӧ коллялӧны кытчӧкӧ дзебсьӧмӧн.

Паськалӧм

Вой бобувъяс олӧны Му сяр пасьтала, асыввылын и рытыввылын, лунвылын и войвылын, весиг пӧ паныдасьлывлӧны тундраын да Арктикаын. Ставсикассӧ налысь арталӧны кык сюрс мында, Коми муын туялӧмаӧсь 465 сикасӧс.

Ыджда да рӧм

Ыджда сертиыс кызвыныс лыддьыссьӧны шӧрпӧлӧс бобувъясӧн. Гырысьджыкъясыслӧн бордйыс овлывлӧ вит сантиметр пасьта. Унджыкыслӧн вывтырыс мисьтӧминик ӧти пӧлӧс рӧма — либӧ рудов, либӧ сьӧдов, либӧ перкаль. Тушаыс гӧна кодь, гӧгрӧс юрыс ӧтарӧ-мӧдарӧ чурвидзысь уска да ыджыд синма. Борд вылысас эмӧсь нёль-ӧ-вит гӧгрӧс либӧ кузьмӧс печатъяс, вомӧна веськыд да чукля визьяс.

Оласног

Гожӧмнас войяс пемдӧм бӧрын петалан кӧ ывлаӧ, пыр и казялан, мый сюръя йылын ӧшалысь би гӧгӧр тойтӧны кутшӧмкӧ бордъя ловъяс — тайӧ и эм вой бобувъясыд. Овлывлӧ, найӧ восьса ӧшиньӧд пыравлӧны тшӧтш и керка пытшкӧ да пондӧны гӧгравны ӧзйысь лампа дінын.

Бобувъясыслӧн нэмыс дженьыдик, олӧны-вылӧны сӧмын кык либӧ куим вежонысь неуна дырджык. Асьныс найӧ йӧзлы ни вӧр-валы некутшӧм лёк оз вӧчны. Мӧдарӧ на, дзоридзса масӧзӧн да гӧрддзысян пызьӧн пӧткӧдчиганыс отсалӧны быдмӧгъясыслы паськавны-разавны.

Верстяммӧм да гозйӧдчӧм бӧрас вой бобувъяс дзик быд лун пукталӧны уна лыда колькъяснысӧ муӧ да быдмӧгъяс вылӧ. Кык вежон мысти колькъясыс пӧрӧны номыръясӧ. Кызіник да кузиник тушаныс налӧн абу гӧна, а шыльыд веркӧса. Кокыс морӧс улас куим гоз да нӧшта кынӧм улас нёль-ӧ-вит гоз. На отсӧгӧн и кыскасьӧны оланінъясӧдыс. Ӧти пӧлӧс номыръяс писькӧдчӧны-пырӧны быдмӧгъяслӧн заӧ да сэні сёйӧны сылысь пытшкӧссӧ. Мӧдъяс овмӧдчӧны быдмӧгъяслӧн коръяс вылӧ да чирсӧны-вильӧдӧны став небыд вежӧдсӧ. Муӧ пырӧм номыръяс йирӧны быдмӧгъяслысь вужъяссӧ.

Тайӧ горш номыръясыс ӧтмоза тшыкӧдӧны кыдзи вӧрса быдмӧгъясӧс, сідзи и няня кӧдзаяс, град выв пуктасъяс да быдтан вотӧсъяс, вӧдитан-дӧзьӧритан пуяслысь мольяссӧ. Он кӧ нинӧм вӧч да бырӧд вой бобувлысь номыръяссӧ, видз-му уджалысьясӧс суас ыджыд ускӧттьӧ: налы арнас ыбъяс да градъяс вылысь вундыны, чукӧртны-ӧктыны лоӧ дзик нинӧм.

Кык-ӧ-куим вежон кольӧм мысти номыръясыс вуджӧны гагаканьясӧ да пырӧны вель пыдӧ му пытшкӧ либӧ дзебсьӧны лӧп-ёг чукӧръяс улӧ, а сідзжӧ овмӧдчӧны гумлаяс вылӧ да кӧйдыс видзан жытникъясӧ, медым сэнъясын коллявны кӧдзыд тӧвсӧ. Тулыснас шондӧдӧм бӧрын ловйӧн кольӧм гагаканьяссьыс петӧны выль вой бобувъяс.

Рӧдвуж кывйын

Удмуртъяс вой бобувтӧ нимтӧны оз миян моз, а ас ногыс: «песятайбубыли» да «уртбубыли», комиӧн кӧ, тайӧ: «пӧльӧ бобув», «орт бобув». Татшӧм нимъяссӧ лӧсьӧдігӧн найӧ ӧткодялӧмаӧсь вой бобувтӧ пӧрысь пӧльӧкӧд да войын либӧ вӧтын петкӧдчылан кодкӧ шонъянӧйлӧн орткӧд.

Ӧшмӧсъяс

• Ракин А.Н. Вӧр-васа олысьяс. — Сыктывкар: Анбур, 2017. — 240 л.б.