Сизяыб поселениеын грезднимъяс

Босьтӧма Wikipediaысь

Изьва район Сизяыб поселениеын грезднимъяс.

Изва район сулалö Коми республикалöн войвылын. Граничитö Усть-Цилемскимскöй, Усинскöй, Сосногорскö и Печорскöй районъяскöд. Изьва районын 34 населённö пункт. Танi кывтö кык ю: Изьва да Печора. Изва юлöн шуйга берегас сулалö куим сикт да квайт грезд. Сизяыб поселениеö пырö 4 грезд да ачыс Сизяыб сиктыс. Тайö местностьыс зэв озыр мича видзьясöн, шоръясöн, кулигаясöн, ягъясö да с.в. и налöн нимъясöн.


1.Букур (Бакур), 1820-öд воын медводдзаысь кабалаясын казьтылöма Букур грезд, нимлöн кык вежöртас:öти-кö, важöн сикт местаас вöлöма яг, кöні лэбалöма уна сюзь, налöн буксöмыс («бу-у-у») кылöма весиг Изьваöдз, мöд-кö, медводдза олысьыс повзьöдлывлöма сы керка дорö локтысь ошъяссö буксанöн (сюмöдысь вöчöм дудка), да сійöс нимтöмаöсь Букурöн. Важöнджык Букурыс сулалöма ёна вылынджык öнія местасьыс, ягланьыс и шусьöма «Важ оланін». Бакур грезд торъялö аслас иннас, сы серти кöнi артмöмаöсь торъя грездъяс: а) Вылыс Букур (шöр туйсянь ягланьджык, вылынджык, бöръя воясö ёна паськаліс, кыптісны выль керкаяс)

     б) Улыс Букур (шöр туйсянь Куръялань, увлань)	 
     в) Гöгера (местаыс гöптын, гöгöрыс гöра)
     г) Сидöр (Медводз олысьыслöн нимыс Сидор, коді джуджыд кыр йылö кыпöдлöма кык судта вышкаа керка)
     д) Кустыш (медводз овмöдчöма  Кустышев Николай Васильевич, кыпöдöма   кык судта керка квайт челядя ыджыд семьяыслы. Кустышас тайö керкаыс öнöдз на медыджыд).  
     е)Букур Пом (войвыв пом, Ыбö мунігöн медбöръя керкаясыс)

2.Варыш,артмöма сiйö 1859 воын, медводдза олысьыслöн прöзвище серти, грездгöгöрса ягас лэбалöма уна варыш «ястреб». Видзöдны кö грезд вылö вылісянь, аддзан серпас, быттьö варыш шевкнитöма бордъяссö, лöсьöдчöма лэбзьыны. Варыш грездлöн торъя юкöнъясöн лоöны:

     а) Шор модор (грезд шöрті визувтö Варыш шор, шорсайса юкöныс шусьö  Шор модорöн).
     б) Шор йыв (грездлöн шор катыдын сулалысь юкöн)
     в) Выль посёлок (важöн Гриш керöсын быдтылісны сю, зöр, анькытш, кöкъямысдасöд вояссянь керöссö сетісны выль керкаяс улö, öні сэні 21 керка. Мыйöн абу посёлок?

3. Ёль, архивнöй гижöдъяс серти чужöма сійö 19 нэмын, но сы йылысь гарыштлöмаöсь на 1859-öд вося йöз оланін пасъялан кабалаын. Видлавны кö вужвойтырлысь чужöм да олöм, позьö шуны, мый грездыс артмылöма ёна важöнджык, коркö 18 нэмын, но пасйöдъяс сэки сы йылысь абу вöчлöмаöсь либö абу кольöмаöсь. Ёль грездыс торъялö кык юкöн вылö:

    а) Улыс Ёльыс шор дорö матöджык
    б) Вылыс Ёльыс сулалö кыр йыласджык

4. Сизяыб сикт сулалö Изьва юлöн шуйга берег вылас, джуджыдiнын. Таысь артмöма и нимыс: «Ыб» тайö возвышенность, а сизя, сы вöсна мый танi вöлi cук вöр, кöнi олiс уна сизь, да и öнöдз на эмöсь.

5. Черноборская, а йöзыс шуöны Мирскей. Грездсö тадзи шулöмаöсь сы вöсна, мый сiйö сулалö Чöрнагöра сайын, а Чöрнагöраыс тайö пемыд, сук, козъя вöр. А Мирскöйöн нин заводитiсны шуны, кор сэнi лоис медводдза «Мир» туйыс.