Рощевский Михаил Павлович
| Рощевский Михаил Павлович | |
| Чужан лун: |
1933-ӧд вося рака тӧлысь 5-ӧд лун (91 ар) |
|---|---|
| Чужанін: | |
| Канму: | |
| Мыйся уджыс: | |
| Ошканпасъяс да премияяс: |
    |
Рощевский Михаил Павлович (1933) — Рочмуса туялысь-физиолог, биология наукаясса доктор, профессор, Россияса наукаяс академиясь академик (1990), Коми наука шӧринысь Физиология институтса директор (1988—2004), Коми наука шӧринса Президиумӧн веськӧдлысь (1983—2006).
Олан туй[вежны | Вежны кодировкаын]
- 1933, рак тӧлысь 5 лун — Чужис Псков карын.
- 1955 — Помаліс Уралса канму университетысь (УрКУ) биология факультет.
- 1955—1958 — Уралса канму университет аспирант, ассистент.
- 1958—1960 — Уралса видз-му овмӧс НИИ-ын младшӧй научнӧй сотрудник.
- 1959 — Дорйис биология наукаясса кандидат ним вылӧ диссертациа.
- 1960—1970 — СССР-са наукаяс академияысь Коми филиаллӧн Биология институтын старшӧй научнӧй сотрудник.
- 1969 — Дорйис биология наукаясса доктор ним вылӧ диссертациа.
- 1970—1983 — СССР-са наукаяс академияысь Коми филиаллӧн Президиумӧн веськӧдлысьӧс вежысь.
- 1971—1985 — Биология институтлӧн ӧткодялан кардиология лабораторияӧн веськӧдлысь.
- 1983—2006 — СССР-са наукаяс академияысь Коми филиаллӧн (сэсся — Коми наука шӧринлӧн) Президиумӧн веськӧдлысь.
- 1985—1987 — Биология институтлӧн экологическӧй физиология юкӧдӧн веськӧдлысь.
- 1987, ӧшым тӧлысь 23 лун — Бӧрйисны СССР-са наукаяс академияӧ член-корреспондентӧн.
- 1988-сянь — СССР-ын наукаяс академияысь (ӧні — Россияса наукаяс академия) Урал юкӧнса Президиумӧн веськӧдлысьӧс вежысь.
- 1988—2004 — СССР-ын наукаяс академияысь (ӧні — Россияса наукаяс академия) Урал юкӧнса Коми наука шӧринысь Физиология институтса директор.
- 1990, ӧшым тӧлысь 15 лун — Бӧрйисны СССР-са наукаяс академияӧ збыль пырысьӧн (действительный член).
- 2004 — Коми наука шӧринлӧн Президиум бердса ӧткодялан кардиология лабораторияын сотрудник.
- 2006 — Россияса наукаяс академия сӧветник.
2017 воын мунӧма кардиология лабораторияысь да лоӧма Коми туялан шӧринысь Кыв, литература да история институтса айму история секторын главнӧй научнӧй сотрудникӧн[1]
Туялан удж[вежны | Вежны кодировкаын]
Туялан уджын медшӧр нырвизьяс — вир бергалан система эволюциялӧн эколого-физиологическӧй аспектъяс, сьӧлӧмлӧн электрофизиология, ӧткодялан электрокардиология.
Шэм чӧжнас гижис 250 сайӧ туялан удж.
Михаил Рощевский — биология наукаса доктор, 1987 восянь — СССР наукаяса академияын член-корреспондент, 1990 восянь — СССР (сэсся — Россияса) наукаяс академияӧ збыльвывса пырысь. Россия наукаяс академияысь морт да пемӧслӧн физиологияын комплекснӧй мытшӧдъяс туялан комиссияын веськӧдлысьӧс вежысь.
Небӧгъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Общественнӧй удж[вежны | Вежны кодировкаын]
Рощевский вӧлӧма Коми АССР-са Вылыс Сӧветын депутатӧн (1985—1990 воясӧ, XI созыв), веськӧдлысьӧс вежысьӧн, республикаса министръяслӧн сӧветӧ пырысьӧн, КПСС-лӧн Коми обкомӧ пырысьӧн.
1989 воын кӧсйӧма лоны СССР-са народнӧй депутатпуӧн, но округса чукӧртчӧм дырйи абу мунӧма водзӧ. Кык во чӧж, 1994-ӧд вося рака тӧлысьӧдз, вӧлӧма «Комибанкын» акция кутысьяслӧн сӧветын веськӧдлысьӧн.
Семья[вежны | Вежны кодировкаын]
Гӧтырыс — Руфина Александровна Рощевская, водзынсӧ уджавліс Коми наука шӧринса Физиология институтын. Быдтісны кык нылӧс.[2]
Наградаяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Коми[вежны | Вежны кодировкаын]
- Коми АССР-са наукаын нимӧдана уджалысь (1983)
- Коми Республикаса канму премиа (2001)
- «Сыктывкарса почёт олысь» ним (2001, лӧддза-номъя тӧлысь 6 лун) [3]
СССР-са[вежны | Вежны кодировкаын]
- Уджвывса Гӧрд Дӧрапас орден
- «Бур уджысь» медаль
- «Уджвывса ветеран» медаль
Рочмуса[вежны | Вежны кодировкаын]
- Войтыръяслӧн Ёрталун орден (1994)
- «Айму водзын заслугаясысь» IV тшупӧда орден (1999)
- Россияса канму премиа наука да техника юкӧнын (2003)
Мукӧд[вежны | Вежны кодировкаын]
- И.П. Павлов нима Ставсоюзса физиологическӧй котырлӧн медаль (1992)
- Пенсильван университетлӧн казьтылана медаль (АӦШ) (1993)
- Академик Сергей Вонсовский нима зарни медаль (Россияса наукаяс академиялӧҥ Урал юкӧн) (2008)
Ӧшмӧсъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- «Комиинформ» юӧр сетан агентство
- Сыктывкар каркытшса Веськӧдланінлӧн сайт
- Академику М.П.Рощевскому 60 лет // Вестник Российской академии наук, 1993. № 9.