Рочев Николай Никитич
| Рочев Николай Никитич | |
| Чужан лун: |
1922-ӧд вося ода-кора тӧлысь 22-ӧд лун[1] |
|---|---|
| Чужанін: | |
| Кулан кад: |
2004-ӧд вося кӧч тӧлысь 2-ӧд лун[1] (82 арӧс) |
| Куланін: | |
| Канму: | |
| Мыйся уджыс: | |
| Ошканпасъяс да премияяс: |
    |
Рочев Николай Никитич (комиӧн — Микит Микол) (1922—2004) — коми история туялысь, история наукаясса кандидат, Коми наука шӧринысь Кыв, литература да история институтса веськӧдлысь (1970—1985).
Олан туй[вежны | Вежны кодировкаын]
Николай Рочев чужӧма 1922-ӧд вося ода-кора тӧлысь 22-ӧд лунӧ Изьва районса Кыдзкар сиктын. 1940-ӧд воын помалӧма Печораса педагогика училишӧ, уджалӧма секретарӧн ВЛКСМ-лӧн Печора кытшса комитетын пропаганда да агитация нырвизьын.
Айму вӧсна Ыджыд тыш[вежны | Вежны кодировкаын]
1941-ӧд вося сора тӧлысьын ас кӧсйӧм серти мунӧма Гӧрд Армияӧ, сійӧс мӧдӧдӧмаӧсь Череповецкӧ пехотнӧй училишӧӧ, кӧні недыр кадся курс помалӧма 1941-ӧд вося ӧшым тӧлысьын. Лейтенантӧн командуйтӧма баталённӧй миномётъяслӧн взводӧн 24-ӧд стрелковӧй дивизияса 172-ӧд стрелковӧй полкын. Тышкасьӧма Калинин фронтын. Ранитчылӧма 1942-ӧд вося ӧшым тӧлысьын Сталинград улын. Бурдӧм бӧрын сійӧс индӧмаӧсь связьса старшӧй офицерӧн 24-ӧд стрелковӧй дивизияын. 1944-ӧд во пансигӧн Николай Рочев лоӧма тайӧ жӧ дивизияса 168-ӧд стрелковӧй полкын оперативнӧй юкӧнса начальникӧн да штабса начальникӧс вежысьӧн.
1945-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысьсянь лӧддза-номъя тӧлысьӧдз велӧдчӧма Украинаса 4-ӧд фронтлӧн штаб бердса оперативнӧй сотрудникъясӧс дасьтан курсъясын. 1945-ӧд вося сора тӧлысьсянь 1946-ӧд вося сора тӧлысьӧдз — 18-ӧд армияса «Смерш» контрразведкаын следователь. Бырӧдӧдма Рытыввыв Украинаын ОУН-лысь бандаяссӧ, Чехословакияын кыйӧдӧма да бырӧдӧма диверсант да каратель Тищенкоӧс. Демобилизируйтчӧма 1946-ӧд вося моз тӧлысьын.
Тыш бӧрын[вежны | Вежны кодировкаын]
1948-ӧд вося рака тӧлысьӧдз Н. Рочев уджалӧма партияса Коми обкомын инструкторӧн, кадръяс секторын веськӧдлысьӧн. 1950-ӧд воясын уджалӧма партияса Уква райкомын секретарӧн да 1-дза секретарӧн, партияса Вӧркута карса комитетын 1-дза секретарӧн, партияса Коми обласьтса комитетын пропаганда да агитация секторын веськӧдлысьӧн. 1955-ӧд воын помалӧма КПСС-лӧн Шӧр комитет бердса Вылыс партийнӧй школаын. 1968-ӧд вося урасьӧм тӧлысьӧдз — партияса Коми обласьтса комитетын секретар. Сэки жӧ помалӧма Вылыс партийнӧй школалысь аспирантура да 1969-ӧд воын дорйӧма история наукаясса кандидат ним вылӧ диссертация.
1968-ӧд вося урасьӧм тӧлысьсянь 1970-ӧд вося рака тӧлысьӧдз веськӧдлӧма СССР-са наукаяс академиялӧн Коми филиалын Коми историяса отделӧн. Вӧзйӧма лӧсьӧдны СССР-са наукаяс академиялӧн Коми филиалын Кыв, литература да история институт. Дас вит во веськӧдлӧма тайӧ гуманитарнӧй институтнас (1970—1985). Веськӧдлӧма Фин-йӧгра туялысьяслӧн VI ставмирса конгресслӧн дасьтӧмӧн да нуӧдӧмӧн.
«Истории Коми АССР с древнейших времен до наших дней» монография йӧзӧдны дасьтӧмысь сетӧма Коми АССР-са канму премия.
Кулӧма 2004-ӧд вося кӧч тӧлысь 2-ӧд лунӧ.
Общественнӧй удж[вежны | Вежны кодировкаын]
1952—1970-ӧд воясӧ вӧлӧма Коми АССР-са Вылыс Сӧветын депутатӧн. Сійӧс кыкысь бӧрйылӧмаӧсь Вылыс Сӧветса Веськӧдлысьӧн.
Семья[вежны | Вежны кодировкаын]
- Батьыс — Рочев Никита Степанович (1895—1957)
- Мамыс — Рочева Марфида Терентьевна (1894—1976)
- Гӧтырыс — Анна Ивановна (1913—2000)
- Нылыс — Светлана Николаевна (1952)
Туясян удж[вежны | Вежны кодировкаын]
Небӧгъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Ӧшканпасъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
Война кадся[вежны | Вежны кодировкаын]
- Гӧрд Дӧрапас орден (1943)
- Айму вӧсна Ыджыд тыш II тшупӧда кык орден (1944, 1985)
- «Заслугаясысь эзысь крест» орден (Польша)
- «Сталинград дорйӧмысь» медаль
- «1941—1945 воясӧ Айму вӧсна Ыджыд тышын Германия весьтын Вермӧмысь» медаль
- «Вӧрӧг водзын повтӧмлунысь» медаль (Чехословакия)
Война бӧрся[вежны | Вежны кодировкаын]
- Уджвывса Гӧрд Дӧрапас орден (1965)
- Коми АССР-са народнӧй овмӧсса нимӧдана уджалысь (1968)
- РСФСР-са культураын нимӧдана уджалысь (1982)
- Коми АССР-са канму премия (1982)
Паметь[вежны | Вежны кодировкаын]
- Н. Н. Рочевлы казьтылана пӧв восьтӧма Сыктывкарын 2015-ӧд воын Кыв, литература да история институт керкаын.[2]
Ӧшмӧсъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- http://geroiros.narod.ru/wwsoldat/200/ARTICLES/BIO/rochev_nn.htm
- Рассохин Л. Рочев Николай Никитич // Республика Коми. Энциклопедия: в 3- т. — Сыктывкар, 1999. — Т. 2. — С. 559.