Попов Алексей Вячеславович: версиякостса торъялӧм

Пытшкӧссӧ чышкӧма Пытшкӧссӧ содтӧма

Визя

06:00, 1 моз тӧлысь 2017-ся версия

Попов Алексей Вячеславович (1950) — коми гижысь, прозаик, драматург, Россияса Журналист да Гижысь котыръясӧ пырысь, Россияса культураын да Коми Республикаын нимӧдана уджалысь, Коми Республикаса нимйӧза гижысь (2014).

Олан туй

Алексей Попов чужӧма 1950 вося сора тӧлысь 25 лун Коми АССР-ын (öнi — Республика Коми) Кӧрткерӧс районса Ыджыдвидз сиктын. Шойнатыса шӧр школа помалӧм бӧрын уджалӧма «Вишерский» совхозын. 1969—1971 воясӧ служитӧма Сӧветскӧй армияын — Амур обласьтса воздушно-штурмӧвӧй бригадаын (десант войскаясын).

1971 вося сора тӧлысьсянь уджалӧма Коми АССР-са СМИ-ын: «Звезда» да «Вперёд» районса газетъясын, республикаса телевидениеын да радиоын, «Коми му» да «Йӧлӧга» газетъясын, «Чушканзі» да «Войвыв кодзув» журналъясын.

1980 воын помалӧма Сыктывкарса канму университетысь история факультет уджысь орӧдчытӧг.

2003 восянь веськӧдлӧ челядьлы лӧсьӧдӧм «Би кинь» журналын.

Гижан удж

Ӧльӧш Попов «Армияӧ ветлан арлыд» медводдза висьтсӧ гижӧма Амур обласьтын армияын служитігӧн. Гиҗӧдсӧ вӧлі йӧзӧдӧма 1971 воын «Войвыв кодзув» журналса нёльӧд номерын.

Йӧзӧдӧма дас сайӧ небӧг да 30 сайӧ пьеса. Гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма республикаса да россияса уна журналын да ӧтувъя чукӧръясын: «Север» да «Сельская молодежь» журналъясын, «Литературная Россия» еженедельникын, периодикаын. 1991 воын сылӧн петӧма медводдза «Олӧм олысьяс» небӧг, кытчӧ пыртӧма висьтъяс да повесьтъяс.

1990-ӧд воясӧ гижысь шыӧдчӧма драматургияӧ. Сылӧн «Мыйсяма йӧз», «Ойя да ойя», «Сур лагун», «Йиркап», «Гӧтрась, пиӧ, гӧтрась» «Чудь мыльк» да мукӧд пьесаяс серти спектакльяс мунӧны В.А. Савин нима драма театрын, Коми республикаса вужвойтырлӧн шылада-драма театрын да Россияса мукӧд театрын. Став драмаа гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма «Мывкыд парма» небӧгӧ (2011), кытчӧ пыртӧма 23 пьеса, на лыдын нёльыс — челядьлы спектакльяс вылӧ.

Художествоа гижӧдъяссӧ вуджӧдӧма роч, мордва, удмурт, мари, перым коми, башкир, калмык, тотара, чуваш, хакас кывъяс вылӧ, а сідзжӧ фин, француз, болгар, эст да маддяр кывъяс вылӧ.

Алексей Попов ачыс сідзжӧ вуджӧдалӧ: комиӧдӧ роч да фин-йӧгра гижысьясӧс.

Гусянимъяс: Висер Ӧль, Камай Олеш.

2014 воын Коми Республикаса Юралысь сетіс сылы культура юкӧнын ыджыд уджысь Коми Республикаса нимйӧза гижысь почёт ним^[1].

Небӧгъяс

Комиӧн

Олӧм олысьяс: повестьяс да висьтъяс / Ред. А.В. Тентюков; серпасалiс В.П. Пластинин. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1991. — 192 л.б.
Мыйсяма йӧз: повестьяс, висьтъяс, пьесаяс. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1994. — 272 л.б.
Чудь мыльк: повесьтъяс, висьтъяс / Серпасалiс А.В. Мошев. — Сыктывкар: Коми небöг лэдзанiн, 2001. — 28 л.б.
Туналӧм ордым: пьеса чукӧр. – Сыктывкар: Полиграф-Сервис, 2002. — 143 л.б.
Шань Олыся: повесьт, висьтъяс / Серпасалiс В.А. Моторин. — Сыктывкар: Коми небöг лэдзанiн, 2005. — 240 л.б.
Грезд: повесьтъяс да висьтъяс / Ред. Л.Т. Попова; серпасалiс Н.Н. Коносова. — Сыктывкар: Анбур, 2008. — 424 л.б.
Мывкыд Парма: Пьесаяс / Ред. А.В. Ульянов; серпасалiс Н.Н. Коносова. — Сыктывкар: "Коми му" газет редакция" КР АУ, 2011. — 552 л.б.

Роч кыв вылӧ вуджӧдӧмӧн

Когда-нибудь встретимся...: пьесы / Пер. с коми яз. Л.Т. Чупровой. — Кӧрткерӧс, 1998. — 99 с.
Заколдованная тропа: драма в двух действиях / [авториз. пер. с коми яз. Вл. Дьяченко], — [б. м.], 1995. — 56 л.
Сур лагун: сьыланкывъяса да йӧктӧмъяса кык юкӧна теш. — Сыктывкар, 1995. — 33 л.б.

Вуджӧдӧмъяс

Жеребцов И.Л., Столповский П.М. Коми му йылысь быдмысь войтырлы висьтъяс / Вуджӧдіс А.В. Попов; Серпасалiс Г.Н. Шарипков. — Сыктывкар: Анбур, 2009. — 320 л.б.

Наградаяс да премиаяс

Россияса Журналист котырӧ пырысь (1976)
Россияса Гижысь котырӧ пырысь (1994)
Коми Республикаса канму премиа босьтысь (2000)
Коми Республикаса нимӧдана уджалысь (2004)
В.С. Розов нима «За вклад в Отечественную культуру» медаль (2005)
Коми Республикаса Веськӧдланінлысь премиа босьтысь (2008)
Россияса культураын нимӧдана уджалысь (2012)
Коми Республикаса нимйӧза гижысь (2014)

Ӧшмӧсъяс

Календарь знаменательных и памятных дат Республики Коми на 2010 год. — Сыктывкар, 2009.
Писатели земли Коми / Ред: Попов А.В., Ульянов А.В. — Сыктывкар: Коми книжное изд-во, 2006. — 30 л.
Коми Республикаса Национальнӧй библиотека
Майатул. Финн-йöгра театр
БНКоми сайт

Ыстӧдъяс

↑ Быковская С. Алексею Попову присвоено звание «Народного писателя Коми» // «Комиинформ» юӧр сетан агентство (2014.05.23; рочӧн)

[1] Быковская С. Алексею Попову присвоено звание «Народного писателя Коми» // «Комиинформ» юӧр сетан агентство (2014.05.23; рочӧн)

[1]

@@ Визь 2: / Визь 2: @@
 == Олан туй ==
-* [[1950]], [[25 сора|сора тӧлысь 25 лун]] — чужис [[Коми АССР]]-ын (öнi — [[Республика Коми]]) [[Кӧрткерӧс район]]са [[Ыджыдвидз (Кӧрткерӧс район)|Ыджыдвидз]] [[сикт]]ын.
+Алексей Попов чужӧма [[1950 во]]ся [[25 сора|сора тӧлысь 25 лун]] [[Коми АССР]]-ын (öнi — [[Республика Коми]]) [[Кӧрткерӧс район]]са [[Ыджыдвидз (Кӧрткерӧс район)|Ыджыдвидз]] [[сикт]]ын. [[Шойнаты (Кӧрткерӧс район)|Шойнатыса]] шӧр школа помалӧм бӧрын уджалӧма «Вишерский» совхозын. [[1969 во|1969]]—[[1971 во|1971 воясӧ]] служитӧма Сӧветскӧй армияын — [[Амур обласьт]]са воздушно-штурмӧвӧй бригадаын (десант войскаясын).
-* [[Шойнаты (Кӧрткерӧс район)|Шойнатыса]] шӧр школа помалӧм бӧрын уджаліс «Вишерский» совхозын. Служитіс Советскӧй армияын.
+[[1971 во]]ся [[сора тӧлысь]]сянь уджалӧма Коми АССР-са СМИ-ын: [[Звезда (газет)|«Звезда»]] да [[Вперёд (газет)|«Вперёд»]] районса газетъясын, республикаса телевидениеын да радиоын, [[Коми му (газет)|«Коми му»]] да [[Йӧлӧга (газет)|«Йӧлӧга»]] газетъясын, [[Чушканзі (журнал)|«Чушканзі»]] да [[Войвыв кодзув (журнал)|«Войвыв кодзув»]] журналъясын.
-* Медводдза рассказ йӧзӧдӧма 1971ʼ воӧ [[Войвыв кодзув (журнал)|«Войвыв кодзув»]] журналын.
-* 1971 вося сора тӧлыссянь уджаліс коми масс-медиаын: «Звезда», «Вперед» газетъясын, республикаса телерадиоын, «Коми му» да «Йӧлӧга» газетъясын, «Чушканзі» да «Войвыв кодзув» журналъясын.
-* [[1980]] — помаліс [[Сыктывкарса канму университет]]ысь история факультет уджысь орӧдчытӧг.
+[[1980 во]]ын помалӧма [[Сыктывкарса канму университет]]ысь история факультет уджысь орӧдчытӧг.
-* 2003 восянь веськӧдлӧ челядьлы лӧсьӧдӧм [[Би кинь (журнал)|«Би кинь»]] журналын.
+[[2003 во]]сянь веськӧдлӧ челядьлы лӧсьӧдӧм [[Би кинь (журнал)|«Би кинь»]] журналын.
 == Гижан удж ==
-Ӧльӧш Поповлысь медводдза висьтсӧ вӧлі йӧзӧдӧма [[1971]] воын [[Войвыв кодзув (журнал)|«Войвыв кодзув»]] журналса нёльӧд номерын. Гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма республикаса уна журналын да ӧтувъя чукӧръясын. [[1991]] воын сылӧн петіс медводдза «Олӧм олысьяс» небӧг, кытчӧ пыртӧма висьтъяс да повесьтъяс.
+Ӧльӧш Попов «'''Армияӧ ветлан арлыд'''» медводдза висьтсӧ гижӧма Амур обласьтын армияын служитігӧн. Гиҗӧдсӧ вӧлі йӧзӧдӧма [[1971]] воын [[Войвыв кодзув (журнал)|«Войвыв кодзув»]] журналса нёльӧд номерын.
+Йӧзӧдӧма дас сайӧ небӧг да 30 сайӧ пьеса. Гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма республикаса да россияса уна журналын да ӧтувъя чукӧръясын: «Север» да «Сельская молодежь» журналъясын, «Литературная Россия» еженедельникын, периодикаын. [[1991 во]]ын сылӧн петӧма медводдза «Олӧм олысьяс» небӧг, кытчӧ пыртӧма висьтъяс да повесьтъяс.
--ӧд воясӧ гижысь шыӧдчис драматургияӧ. Сылӧн «Мыйсяма йӧз», «Ойя да ойя», «Сур лагун», «Йиркап», «Гӧтрась, пиӧ, гӧтрась» «Чудь мыльк» да мукӧд пьесаяс серти спектакльяс мунӧны В.А. Савин нима  драма театрын, Коми республикаса вужвойтырлӧн шылада-драма театрын да Россияса мукӧд театрын. Став драмаа гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма "Мывкыд парма" небӧгӧ ([[2011 во|2011]]), кытчӧ пыртӧма 23 пьеса, на лыдын нёльыс — челядьлы спектакльяс вылӧ.
+-ӧд воясӧ гижысь шыӧдчӧма драматургияӧ. Сылӧн «Мыйсяма йӧз», «Ойя да ойя», «Сур лагун», «Йиркап», «Гӧтрась, пиӧ, гӧтрась» «Чудь мыльк» да мукӧд пьесаяс серти спектакльяс мунӧны [[Коми Республикаса Драма театр|В.А. Савин нима драма театрын]], Коми республикаса вужвойтырлӧн шылада-драма театрын да Россияса мукӧд театрын. Став драмаа гижӧдъяссӧ йӧзӧдӧма «Мывкыд парма» небӧгӧ ([[2011 во|2011]]), кытчӧ пыртӧма 23 пьеса, на лыдын нёльыс — челядьлы спектакльяс вылӧ.
-Художествоа гижӧдъяссӧ вуджӧдӧма [[роч кыв|роч]], мордва, [[удмурт кыв|удмурт]], [[мари кыв|мари]], [[перым коми кыв|перым коми]], [[башкир кыв|башкир]], [[калмык кыв|калмык]], [[тотара кыв|тотара]], [[чуваш кыв|чуваш]], [[хакас кыв|хакас]] да мукӧд кывъяс вылӧ.
+Художествоа гижӧдъяссӧ вуджӧдӧма [[роч кыв|роч]], мордва, [[удмурт кыв|удмурт]], [[мари кыв|мари]], [[перым коми кыв|перым коми]], [[башкир кыв|башкир]], [[калмык кыв|калмык]], [[тотара кыв|тотара]], [[чуваш кыв|чуваш]], [[хакас кыв|хакас кывъяс ]] вылӧ, а сідзжӧ [[финн кыв|фин]], [[франсуз кыв|француз]], [[болгар кыв|болгар]], [[эст кыв|эст]] да [[маддяр кыв|маддяр]] кывъяс вылӧ.
-Алексей Попов ачыс сідзжӧ вуджӧдчӧ: комиӧдӧ роч да фин-йӧгра гижысьясӧс.
+Алексей Попов ачыс сідзжӧ вуджӧдалӧ: комиӧдӧ роч да фин-йӧгра гижысьясӧс.
 Гусянимъяс: Висер Ӧль, Камай Олеш.
-воӧ Коми Республикаса Юралысь сетіс сылы культура юкӧнын ыджыд уджысь [[Коми Республикаса нимйӧза гижысь]] почёт ним<ref>[http://www.komiinform.ru/news/112672/ Быковская С. Алексею Попову присвоено звание «Народного писателя Коми» // «Комиинформ» юӧр сетан агентство (2014.05.23; рочӧн)]</ref>.
+[[2014 во]]ын Коми Республикаса Юралысь сетіс сылы культура юкӧнын ыджыд уджысь [[Коми Республикаса нимйӧза гижысь]] почёт ним<ref>[http://www.komiinform.ru/news/112672/ Быковская С. Алексею Попову присвоено звание «Народного писателя Коми» // «Комиинформ» юӧр сетан агентство (2014.05.23; рочӧн)]</ref>.
 == Небӧгъяс ==