Абрамов Николай Викторович
| Абрамов Николай Викторович | |
| вепс Nikolai Abramov | |
| Чужан лун: |
1961-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 24-ӧд лун |
|---|---|
| Чужанін: | |
| Кулан кад: |
2016-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 23-ӧд лун (54 арӧс) |
| Куланін: | |
| Канму: | |
| Мыйся уджыс: | |
Абрамов Николай Викторович (вепсӧн — Abramov Nikolai, 1961—2016) — вепс поэт, вуджӧдчысь и журналист.
Олан туй[вежны | Вежны кодировкаын]
Николай Абрамов чужӧма Ленинград обласьтысь Подпорожье районса Ладва сиктын 1961-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 24-ӧд лунӧ. Войтырсикасыс серти вепс.
1978 воын помалӧма Винницаын шӧр школа. Велӧдчӧма Ленинградса топографическӧй техникумын, Петрозаводскса канму университетын, Карелса канму педагогика университетын. Уджалӧма грузчикӧн, совхозын, пилорама вылын рамшикӧн, сиктса культура керкаын директорӧн, геодезия экспедициаын уджалысьӧн, фотографӧн, «Свирские огни» районса газетын корреспондентӧн, «Финно-угорская газетаын» да «Кто о чём» асшӧр газетын корреспондентӧн, «Kodima» вепс кывъя газетын редакторӧн да медшӧр редакторӧн.
Кулӧма 2016-ӧд вося тӧвшӧр тӧлысь 23-ӧд лунӧ.[1]
Гижан удж[вежны | Вежны кодировкаын]
«Koumekümne koume» («Комын куим») — Николай Абрамовлӧн медводдза кывбур чукӧр. Петӧӈа сійӧ 1994 воын да лои вепс кывйӧн медводдза художествоа небӧгӧн.
1999 воын сылӧн петӧма мӧд небӧг «Kurgiden aig» («Турияслӧн кад»). Ас кывбуръяс кындзи сэні йӧзӧдӧма вепс кыв вылӧ вуджӧдӧмъяс: А.С. Пушкинлӧн, С. Есенинлӧн, Б. Пастернаклӧн, Рубцовлӧн, В. Высоцкийлӧн, Е. Евтушенколӧн. Кывбур чукӧрсӧ йӧзӧдӧма Суомиса литературнӧй котырлӧн да М.А. Кастрен котырлӧн (Финляндия) сьӧм вылӧ.
2005 воын сійӧ йӧзӧдӧма «Pagiškam, vell’» («Сёрнитыштам, вокӧй») кывбур чукӧр (вепс да рочӧн).
2010 воын Николай Абрамовлӧн петӧма кык кывбур чукӧр: Будапештын «Дважды тридцать три» (вепс да венгер кывъясӧн), а Таллиннын «Kurgede aeg» («Турияслӧн кад») эст кывйӧн.
2011 воын Парижын йӧзӧдӧма «Les chants des forêts» («Вӧрлӧн сьыланъяс») вепс да франсуз кывъяс вылын.
2013 воын Петыркарын петӧма кириллица подула вепс кывйӧн «Оять-ёген рандал…» кывбур чукӧр.
Гижысь вуджӧдӧ вепс кывйӧ ставмирса да роч литература. Вуджӧдӧма Омар Хайямлысь, Рабиндранат Тагорлысь, Уильям Шекспирлысь, Поль Верленлысь, Александр Пушкинлысь, Лев Толстойлысь, Сергей Есенинлысь, Николай Клюевлысь, Борис Пастернаклысь, Николай Рубцовлысь, Евгений Евтушенколысь, Владимир Высоцкийлысь да мукӧдлысь гижӧдъяссӧ. Чужан кыв вылас вуджӧдӧма «Калевипоэг» эст йӧзкостса эпосысь юкӧнъяс, коми мойдъяс, Россияса фин-йӧгра гижысьлысь проза да поэзия. Николай Абрамов вепс кыв вылӧ вуджӧдӧма мирын ставныслы тӧдса «Yesterday» (The Beatles) да «We Are The Champions» (Queen) рок-хитъяс, кодъясӧс сьылӧны Анна Васильева (Юсне) да «Кантеле» сьылан-йӧктан Карелияса национальнӧй ансамбль.
Николай Абрамовлысь кывбуръяссӧ вуджӧдлӧмаӧсь вепс кывйысь роч, фин, эст, швед, франсуз, норвег, венгер да Россияса мукӧд фин-йӧгра кыв вылӧ.
Гижан удж кындзи Николай Абрамов тӧдса кыдзи фотосерпасалысь. Петрозаводскын сылӧн вӧлі котыртӧма куим фотовыставка; снимокъяссӧ петкӧдлісны Россияса, Норвегияса, Украинаса выставкаяс вылын.
Николай Абрамов сідзжӧ снимайтчӧ киноясын. «Счастье» дженьыд художествоа фильм, кӧні сійӧ ворсӧма, дженьыд ворсана фильмъяслӧн «Встречи на Вятке» IV Ставроссияса фестивальын (Киров, 2007) босьтӧма «Золотая лада» нима приз.
2009 вося йирым тӧлысьӧ «Вепсский завет» документальнӧй фильм (АТК-студио продюсер шӧрин, Петыркар), кӧні ворсӧма Н. Абрамов, мультимедийнӧй искусствояслӧн «Золотая кедровая ветвь Сибири» регионъяскостса II конкурсын (Кемерово) босьтӧма Гран-При.
Общественнӧй удж[вежны | Вежны кодировкаын]
1998 восянь пырӧ Россияса гижысь котырӧ, 2003 восянь — Россияса журналист котырӧ. 2010 вося моз тӧлысьсянь Фин-йӧгра гижысьяслӧн XI Войтыркостса конгресс вылын (Оулу, Финляндия) бӧрйӧма Фин-йӧгра гижысьяслӧн Войтыркостса ассоциациа Правленньӧ пырысьӧн. Карелия Республикаса журналист котырлӧн Правленньӧ пырысь.
Небӧгъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- Koumekümne koume (Комын куим). — Петрозаводск, 1994.
- Kurgiden aig (Турияслӧн кад). — Петрозаводск: «Периодика», 1999.
- Pagiškam, vell' (Сёрнитам, вокӧй). — Петрозаводск: «Периодика», 2004.
- Дважды тридцать три. — Будапешт, 2010. (вепс да венгер кывъясӧн)
- Kurgede aeg (Турияслӧн кад). — Таллинн, 2010. (эст кывйӧн)
- Les chants des forêts (Вӧрлӧн сьыланъяс). — Париж, 2011. (вепс да франсуз кывъяс вылын)
- Оять-ёген рандал…. — Петыркар, 2013. (вепс кывйӧн)
Наградаяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- Бенгт Похьянен Фондлысь войтыркостса литературнӧй премиа босьтысь (Швеция, 2007)
- Карелия Республикаса премиа босьтысь (2009)
- Карелия Республикаса культураын нимӧдана уджалысь (2011)
Ӧшмӧсъяс[вежны | Вежны кодировкаын]
- Краткая био-и библиография на сайте «Литературная карта Карелии»
- Вепсский кинематограф получил всероссийское признание // Официальный сайт Карелии
- Вепсский поэт награжден шведской премией // Наталья Плеканчук, «Вести — Карелия»
- Краткая биография